اختلال وسواس یا OCD چیست؟
اختلال وسواسی جبری (OCD)، یک اختلال اضطرابی است که در بین 1٪ تا 2٪ از جمعیت اتفاق می افتد.
این اختلال با حضور وسواس و یا وسواس عملی که بیش از حد وبه صورت غیر واقعی وبی معنی توسط بیمار ممکن است به رسمیت شناخته شود و علت ناراحتی شناخته شده است وعلائم آن ، وقت گیربودن و یا به طور قابل توجهی در فعالیت های روزانه تداخل ایجاد می کند.
وسواس فکری ،تکرار مداوم افکارناخواسته، غیرقابل قبول ویا تصاویر یا تکانه های ناراحت کننده ای هستند که به رغم قویترین تلاش فرد برای مقاومت در برابر کنترل ناتوان است. وسواس فکری اغلب با موضوعات نگران کننده، منفور و یا حتی مزخرف که ممکن است کاملا مغایر با شخصیت و ارزش فرد باشد همراه باشد.
شایع ترین انواع وسواس ،ترس از خاک یا آلودگی، شک بیش از حد بر اعمال شخص و یا گفتگو، افکارغیر قابل قبول ر پرخاشگرانه و رفتار منزجر کننده جنسی، توهین به مقدسات مذهبی و یا انگیزه هایی برای دستیابی به دقت و نظم و یا برای حفظ روال ،سفت و سخت وغیر قابل اعطاف است.
در واکنش به یک فکر وسواسی ناراحت کننده در فرد مبتلا تکرارهای جبری، رفتارهای تکراری نسبتا سفت و سخت و یا واکنش های روانی معمولا رخ می دهد. در اغلب موارد رفتارهای اجباری برای تسکین ناراحتی ناشی از وسواس یا برای جلوگیری از برخی نتایج ترس بر انگیز انجام می شود. حتی یک فرد در ابتدا ممکن است در برابرآیین های ا جباری دست به مقاومت بزند ولی او در نهایت به این مراسم به دلیل اصرار قوی عملکرد ، تن می دهد.
شستشوی مکرر یا تمیز کردن، چک کردن، تکرار عبارات خاص و یا دوباره انجام عملیات خاص، کندی، احتکار و یا چینش دوباره اشیاء علائم مشترک وسواس عملی است. معمولا فرد حس امنیت وآرامش را پس از اتمام رضایت بخش اعمال اجباری و تشریفات تجربه می کند.اما در دراز مدت، اجبار به سادگی توسط وسواس تقویت می شود، در نتیجه یک چرخه معیوب از افکار و اعمال تداوم پیدا می کند .
وسواس شستشو و چک کردن زیاد تا حد زیادی شایع ترین انواع OCD هستند. برای فرد مبتلا به وسواس وسواس شستشو، تماس با یک شیء کثیف و یا به طور بالقوه آلوده می تواند فکر وسواسی را آغاز کند. در پاسخ به این فکر بسیار ناراحت کننده، افراد بارها و بارها ممکن است دست خود را بشویند.
وسواس در چک کردن،به این صورت است که فرد ممکن است از قفل کردن درب مطمئن نبوده وشک کند که آیا قفل کرده است یا خیر، بنابراین بارها و بارها دستگیره را برای بررسی کردن چک می کند.
از آنجا که چرخه وسواس فکری و وسواس عملی همواره می تواند بسیار ناراحت کننده و وقت گیرباشد، استراتژی برتر برای بسیاری از مردم که مبتلا به این روان رنجوری هستند می باشد. این افراد به محدود کردن زندگی خود به منظور اجتناب از اشیاء یا موقعیت هایی که ممکن است باعث ترس و وسواس شود می پردازند.
اختلال وسواس در کودکان نیز رخ می دهد، اگر چه سن شروع دردوران نوجوانی یا بزرگسالی در سنین 18 تا 24 سالگی شناخته شده است البته پس از 40 سالگی هم مشاهده شده است.
وسواس فکری و وسواس عملی می تواند شروع نسبتا ناگهانی ویا تدریجی داشته باشد و اغلب در پاسخ به برخی از دوره های استرس زا در زندگی فرد رخ می دهد.
علائم OCD کمتر اتفاق می افتد که به طور خود به خودی وبدون درمان ناپدید شود و علائم آن اغلب با استرس و یا مشکلات دیگر زندگی بدتر هم می شود و پس از اتمام دوره های ناراحت کننده واسترس زا ،فروکش می کند . بر خلاف بسیاری دیگراز اختلالات اضطرابی، زنان مبتلا به OCD تنها کمی بیشتر از مردان ،دچار این اختلال می شوند.به نظر می رسد بروز OCD نسبتا در تمامی فرهنگ ها یکسان است اگر چه به نظر می رسد تفاوت های قومی و فرهنگی در بیان نشانه ای این اختلال موثر می باشد. اغلب افراد مبتلا به OCD از انواع دیگر شرایط روانی، که رایج ترین آنها افسردگی اساسی، اضطراب اجتماعی وبه میزان کمتر اختلال هراس است رنج می برند. معایب مهم و شدید OCD می تواند تاثیرات جدی منفی از جمله بر:موفقیت تحصیلی، موفقیت شغلی، وضعیت اشتغال و کیفیت روابط فرد با خانواده و دوستان داشته باشد.
افکارو تصاویرذهنی آشفته ،بخش مهمی از شکل گیری OCD باشد، بسیاری از روانشناسان و روانپزشکان بعد از سالها به نقش شناخت منفی در ایجاد این اختلال در افراد پی بردند . در سال های اخیر روان شناسان شروع به بررسی شناختی (افکار و اعتقادات) افراد OCD کردند. این امر منجر به بینش های جدید نسبت به این اختلال شد و درمان های روانی برای جلوگیری از نشخوار فکری و وسواس بنا شد.
این رویکرد جدید نسبت به OCD به یافته های مهم در مورد ماهیت این اختلال منجر شد:
تحقیق پیشگامانه توسط دکتر جک راشمن و همکارانش، منجر به کشف این مطلب شد که اکثر مردم گاه به گاه از افکار ناخواسته سرزده، تصاویر یا انگیزه هایی که در محتوا بسیار شبیه به وسواس افراد مبتلا به OCD است رنج می برند. اگر عملا هر کس مشکل افکار آلودگی، خشونت و شک داشته باشد پس چرا این افکار خیلی بیشتر به طورمکررباعث پریشانی و اختلال در فرد مبتلا به OCD می شود؟ این سوال منجر به یافته های قابل توجهی در مورد مسائل شناختی (افکار و اعتقادات) افراد OCD شده است. تحقیقات جدید نشان می دهد که افراد در معرض خطر به OCD ممکن است تمایل به ارزیابی نادرست در مورد برخی از افکار ناخواسته سرزده را داشته باشند.
ارزیابی معیوب فکر سرزده از آلودگی، خشونت و یا شک به عنوان یک تهدید بسیار قابل توجهی است که خود فرد مسئول کنترل وتلاش برای خنثی کردن فکر و پریشانی مرتبط با آن است .
درمان رفتاری شناختی OCD
در سال 1970، یک درمان رفتاری بسیار موفق برای OCD پایه ریزی شد که عبارت بود از یکسری رفتارهای سیستماتیک که فرد را در موقعیت های مختلف وپی در پی قرار خواهد داد وفرد برای رفتن به یک مرحله باید از مرحله قبل بگذرد ومستلزم آن است که بر ترس واضطراب خود غلبه کند.. هنگامی که ترس در یک مرحله فروکش کرد به سطح بعدی حرکت خواهد کرد. از آنجا که ترس یا ناراحتی تمایل به ماندگاری در فرد دارند ،اگر یک شخص در وضعیت ترس برای مدت زمان طولانی باقی بماند، مطمئنا زمان بیشتری برای ترک عادات اجباری فرد نیاز است، 20 جلسه برای اکثر افراد مبتلا به OCD برای بهبود قابل توجه آنها با انجام این رفتارها نیاز است.
این درمان انتخابی برای انواع خفیف تا متوسط OCD در نظر گرفته شده است و باید با داروهای روانی برای موارد شدید همراه باشد. تقریبا 80٪ از افراد مبتلا به OCD علائمشان با قرار گرفتن در معرض پاسخ به درمان و پیشگیری از عود مجدد بهبود می یابند .
علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض پاسخ به درمان پیشگیری کننده نتیجه بهتری نسبت به دارو درمانی دارد.
قرار گرفتن در معرض پاسخ به درمان پیشگیری کننده برای اختلالات وسواس و بدون وسواس عملی کمتر موثر است.
پروتکل های جدیدی برای درمان وسواس که شامل مداخلات شناختی همراه با در معرض قرار گرفتن و جلوگیری از پاسخ به منظور اصلاح ارزیابی های معیوب تداوم تفکر وسواس ایجاد شده است. این شناختی رفتاری درمان OCD شامل آموزش فرد مبتلا به OCD درمورد ماهیت شناختی از مشکلات وسواس خود وشناسایی تفسیرهای خود کارمعیوب آنها از وسواس و استراتژی های ضد این افکار.
مراجع و درمانگر شناختی راه های سالم جایگزین برای مشاهده نگرانی وسواسرا با هم مورد بررسی قرار می دهند. طراحی آزمایش های رفتاری، از جمله در معرض قرار گرفتن و جلوگیری از پاسخ، برای کمک به مراجع در توسعه رویکرد به وسواس فکری و وسواس عملی که به چرخه معیوب خود و تضعیف OCD است انجام می گیرد.
هدف از درمان ،کمک به افراد مبتلا به OCD برای رسیدن به یک تغییر در نگرش و رفتار نسبت به نشانه های خود به طوری که فکر وسواس به حالت نرمال در آید.
75 درصد از مردم که در معرض کامل پاسخ به درمان پیشگیری کننده قرار گرفتند علائمشان بهترشده است.
تهیه و تنظیم : مریم عبداللهی (روانشناس ، مشاور و درمانگر )
دپارتمان تحقیقات مرکز نوروفیدبک و بیوفیدبک آلومینا
انتشار مقاله در اینترنت یا در مجلات با درج منبع مقاله (با درج لینک فعال به سایت مرکز آلومینا) منعی ندارد و در غیر اینصورت پیگرد قانونی دارد.
خواننده گرامی : برای تهیه هر یک از این مقالات جهت ارتقا سلامتی شما هم میهنان عزیز ، زمان و انرژی و هزینه بسیار زیادی صرف می شود، پس در حق ما لطف نموده و کپی رایت را رعایت کنید و به ما در ادامه فعالیتمان امید و انگیزه بدهید . با سپاس از خوانندگان محترم و با امید به روزهای بهتر
مرکز تخصصی نوروفیدبک و بیوفیدبک آلومینا
خدمات نوروفیدبک و بیوفیدبک و مشاوره روانشناسی (اضطراب،افسردگی، بیش فعالی ، درمان اختلالات جنسی و روابط زناشویی ، زوج درمانی و… ) و شناخت درمانی و رفتار درمانی (CBT) و ویزیت متخصص روانپزشکی (اعصاب و روان) و متخصص مغز و اعصاب (درمان میگرن،سرگیجه،تشنج،سکته مغزی و …)در مرکز نوروفیدبک و بیوفیدبک آلومینا انجام می شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و تعیین نوبت ویزیت تماس بگیرید.
کلمات کلیدی : درمان افسردگی،درمان رفتاری افسردگی،افسردگی،علائم افسردگی،درمان شناختی افسردگی،CBT ،درمان شناختی – رفتاری افسردگی ،راه های جایگزین درمان دارویی افسردگی ،درمان غیر دارویی افسردگی،OCD ،وسواس فکری ،وسواس عملی ،اضطراب ،اختلالات همراه با وسواس ،علائم وسواس فکری،آیین اجباری ،روش های پیشگیری کننده افکار مزاحم ومعیوب
Comments are closed.