شناخت علل و درمان بی خوابی

بی خوابی

بی خوابی، اختلال خواب است که مشکل اصلی آن به خواب رفتن ودر خواب باقی ماندن است. افراد مبتلا به بی خوابی یکی یا بیشتر از علائم زیررا دارند:

• اشکال در به خواب رفتن
• بیدار شدن از خواب اغلب در طول شب و مشکل به خواب رفتن دوباره
• بیدار شدن از خواب در صبح خیلی زود
• به محض بیدار شدن احساس خستگی

انواع بی خوابی

دو نوع بی خوابی وجود دارد: بی خوابی اولیه و ثانویه

بی خوابی اولیه

بی خوابی اولیه به این معنی است که یک فرد دارای  مشکلات خواب است و این مسئله با مشکلاتی در زمینه سلامتی فرد در ارتباط نیست.

• بی خوابی ثانویه

بی خوابی ثانویه به این معنی است که یک فرد مشکلات خوابش به خاطر چیز دیگری است مانند: بیماری (مثل آسم، افسردگی، آرتریت، سرطان، یا سوزش سر دل، درد)،مصرف دارو یا مواد مخدر و یا استفاده از الکل .

بی خوابی حاد در برابر بی خوابی مزمن

طول مدت خواب واینکه چطورمیتواند رخ دهد متفاوت است. ممکن است به صورت کوتاه مدت (بی خوابی حاد) و یا می تواند به صورت مدت زمان طولانی (بی خوابی مزمن) به طول انجامد حتی اگر فرد دارای مشکلات خواب نباشد هم ممکن است این مسائل اتفاق بیفتد. بی خوابی حاد می تواند از یک شب تا چند هفته طول بکشد. که هنگامی که یک شخص، بی خوابی را حداقل سه شب در هفته به مدت یک ماه یا بیشتر تجربه کرده باشد،بی خوابی مزمن نامیده میشود.

علل بی خوابی

علل بی خوابی حاد می تواند شامل موارد زیر باشد:
• استرس قابل توجه (تغییر یااز دست دادن شغل ، مرگ عزیزان، طلاق، جابه جایی).
• بیماری
ناراحتی عاطفی یا جسمی.
• عوامل محیطی مانند سر و صدا، نور، درجه حرارت بیش از حد (گرم یا سرد) که با خواب تداخل دارند.
• بعضی از داروها (به عنوان مثال کسانی که ازداروی سرماخوردگی، آلرژی ها، افسردگی، فشار خون بالا و آسم استفاده می کنند) ممکن است با خواب تداخل ایجاد کنند.
• تداخل در برنامه خواب طبیعی ( تعویض از یک روز به شیفت شب مانند سفر به یک قاره دیگر)

علل بی خوابی مزمن عبارتند از

• افسردگی ویا اضطراب.
• استرس مزمن.
• درد یا ناراحتی در شب.

علائم بی خوابی

علائم بی خوابی می تواند شامل موارد زیر باشد:
• خواب آلودگی در طول روز.
• خستگی عمومی.
• تحریک پذیری.
• مشکلاتی در زمینه تمرکزوحافظه.

تشخیص بی خوابی :

اگر شما فکر می کنید بی خوابید باید با پزشک صحبت کنید. ارزیابی ممکن است شامل : یک معاینه جسمی، سابقه پزشکی و سابقه خواب باشد.ممکن است از شما خواسته شود که یک یادداشت از  ساعتهای خواب خود به مدت یک  یا دوهفته داشته باشید. الگوی خواب خود را پیگیری کنید واینکه چه احساسی در طول روز دارید را یادداشت کنید. پزشکتان ممکن است بخواهد از شریک بسترشما به عنوان بررسی کمیت و کیفیت خواب شما مصاحبه کند. در برخی موارد، ممکن است به مرکز خواب برای آزمایش های خاص ارجاع داده شوید.

درمان برای بی خوابی:

بی خوابی حاد ممکن است به درمان نیاز نداشته باشد. بی خوابی خفیف اغلب می تواند با تمرین، به الگوها و عادتهای بهتری برای خواب خوب درآید که نیازی به دارو هم نداشته باشد. اگر بی خوابی در طول روز برای شما دچار مشکل کرده است واین که شما خواب آلود و خسته هستید، پزشک شما ممکن است قرص های خواب آوری را برای مدت زمان محدود تجویز کند.این داروها با اثر سریع می تواند به شما در اجتناب از اثرات از قبیل خواب آلودگی روز بعد جلوگیری کند. اما باید توجه داشته باشید که داروها بعد از مدتی اثر خود را از دست میدهند وشما ممکن است به حالت قبل برگردید.

درمان بی خوابی مزمن :

 

ابتدا شامل درمان هر یک از شرایط اساسی یا مشکلات سلامتی است  که باعث بی خوابی شده اند. اگر بی خوابی ادامه یابد، پزشک شما ممکن است درمان های رفتاری و نوروفیدبک و بیوفیدبک را پیشنهاد دهد. رویکردهای رفتاری به شما برای تغییر رفتارهایی کمک میکند که ممکن است یادگیری رفتارهای جدید به ترویج خواب بهتر در شما بپردازد. تکنیک هایی مانند ورزش های آرامش بخش، درمان محدودیت های خواب، و بازتوانی ممکن است مفید باشد.

 

مترجم :  مریم عبداللهی (روانشناس)

دپارتمان تحقیقات مرکز نوروفیدبک و بیوفیدبک آلومینا

انتشار مقاله با ذکر نام نویسنده و سایت منبع آزاد است.

انتشار مقاله در اینترنت یا در مجلات بدون ذکر نویسنده و مترجم پیگرد قانونی دارد.

 

 

 

 

نوروفیدبک در درمان اختلالات خواب

اختلالات خواب (در بزرگسالان)

همانطور که می دانید  اختلالات خواب در جوامع صنعتی شیوع و بروز بسیار زیادی دارند و در درمان این اختلالات اثر دارو درمانی موقت می باشد و همچنین موجب بروز خواب آلودگی در طول روز می شوند.

مدارك بالینی مختلفی وجود دارد كه نشان می‌دهد استفاده از نوروفیدبك به بهبود اختلالات مختلف خواب از جمله بی‌خوابی، آپنه (قطع تنفس در خواب)، سخت به خواب رفتن، مرتب از خواب پریدن و… كه علائمی مرتبط با اضطراب و افسردگی هستند، كمك می‌كند. 
در واقع نوروفیدبك به خودتنظیمی مغز در برانگیختگی فیزیولوژیك كمك می‌كند و همین امر سبب بهبود كیفیت خواب می‌شود.

مشكلات خواب (در كودكان) 
مشكلات خواب شامل شب‌ادراری، راه رفتن در خواب، حرف زدن در خواب، وحشت در خواب و اضطراب مربوط به خواب رفتن می‌باشند.

نوروفیدبك با كمك به خود ـ تنظیمی مغز در تنظیم برانگیختگی فیزیولوژیك، در بهبود مشكلات مربوط به خواب موفق بوده است و غالباً اولین چیزی كه در درمان توسط نوروفیدبك توسط مراجعین گزارش می‌شود بهبود كیفیت خواب است.

 

نوروفیدبک چیست؟در این روش شما در مقابل یک مانیتور می نشینید و الکترودی که روی سر شما قرار دارد امواج مغزی شما را دریافت و به کامپیوتر هدایت می کند .حالا شما با دیدن امواج مغزی خود روی صفحه مانیتور می توانید به تنظیم و کنترل آنها بپردازید و در تمام این مراحل درمانگر در کنار شما نشسته و به شما یاد می دهد که چگونه می توانید این کار را انجام دهید.

درواقع نوروفیدبک شما را قادر به دیدن دنیای درون مغزتان می کند ، به عنوان مثال در صفحه مانیتور شما یک شکل شبیه سازی شده امواج مغزی را به شکل یک بازی می بینید و با نگاه کردن به صفحه مانیتور و بدون استفاده از دست شروع به بازی می کنید. دستگاه الگوهای امواج مغزی شما را پردازش می کند و در صورتیکه این الگوها مناسب باشد شما در بازی به جلو خواهید رفت و در غیر اینصورت شکست می خورید ،به این ترتیب شما یادمیگیرید که مثلا در شرایط اضطراب چگونه می توانید مغز خود را طوری تنظیم کنید که آرامش جایگزین اضطراب شود .

آیا این روش علمی است؟ روش نوروفیدبک توسط اداره غذا و داروی آمریکا ( معتبرترین سازمان جهانی پزشکی) جهت درمان اضطراب ،استرس،افسردگی،بیش فعالی کم توجهی، سردرد (میگرن)،دردهای مزمن،اختلالات خواب،سوء مصرف مواد،وسواس،صرع(تشنج) و بازتوانی سکته مغزی مورد تایید قرار گرفته است.

عوارض جانبی این روش چیست؟ نوروفیدبک عوارض جانبی دارو درمانی را ندارد و اثرات درمانی پایدارتری نیز دارد،فعالیت های کل مغز را کنترل می کند وبهبودی پایدار بیماری را شامل می شود.

چرا به نوروفیدبک دوپینگ اخلاقی می گویند؟ دلیلش این است که در حال حاضر بسیاری از ورزشکاران در کشورهای پیشرفته و همچنین بسیاری از سازمان های معتبر جهانی از جمله ناسا (سازمان علوم فضایی آمریکا) جهت ارتقا مهارت های ذهنی و شناختی و بهینه سازی تصمیم گیری ،افزایش خلاقیت،تقویت حافظه و افزایش هماهنگی جسم و ذهن از این روش استفاده می کنند.

به عنوان مثال تیم ملی ایتالیا ،تیم آث میلان ،بسیاری از برندگان طلای المپیک مثل ماری پیرس و چاد کاروین رسما اعلام کردند که جهت بهبود کارکرد  برای آمادگی مسابقات از نوروفیدبک استفاده می کنند.

آیا در آمریکا و کشورهای پیشرفته از این روش استفاده می شود؟ در آمریکا  بیش از 1000 مرکز نوروفیدبک وجود دارد که این رقم در 5 سال گذشته از کمتر از 100 مرکز به این تعداد رسیده که این موضوع خود حاکی از میزان اهمیت و محبوبیت این روش درمانی در کشورهای پیشرفته می باشد .